Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, στο πλαίσιο σχετικής Πρόσκλησης του Προγράμματος H2020, συμμετέχει με άλλους φορείς από την Ευρώπη στο έργο “Μόχλευση ηγεσίας για Υπεύθυνη Έρευνα και Καινοτομία σε περιοχές” ή αλλιώς RRI-LEADERS.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ορίζει την Υπεύθυνη Έρευνα και Καινοτομία (RRI) ως «μια προσέγγιση που προβλέπει και αξιολογεί τις πιθανές επιπτώσεις και τις κοινωνικές προσδοκίες όσον αφορά την έρευνα και την καινοτομία, με στόχο να περιλάβει τον σχεδιασμό ενός πλαισίου βιώσιμης έρευνας και καινοτομίας χωρίς αποκλεισμούς».
Μια βασική προϋπόθεση της προσέγγισης που υιοθετεί το RRI-LEADERS είναι πως διαφορετικοί κοινωνικοί παράγοντες (ερευνητές, υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, κοινωνία των πολιτών, οργανισμοί, μεμονωμένοι πολίτες, επιχειρήσεις κ.λπ.) συνεργάζονται καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου έρευνας και καινοτομίας με την πρόθεση να επιτευχθεί καλύτερη ευθυγράμμιση τόσο των διαδικασιών όσο και των αποτελεσμάτων με τις αξίες, τις ανάγκες και τις προσδοκίες της κοινωνίας. Έτσι, το RRI-LEADERS αποτελεί μια ισχυρή έννοια «γεφύρωσης» των διεπαφών μεταξύ της επιστήμης και της κοινωνίας και καταλαμβάνει σημαντικά στοιχεία της «ανοιχτής καινοτομίας» και πληθοπορισμού (crowdsourcing).
Περιλαμβάνει έξι θεματικές περιοχές: Δημόσια δέσμευση, ανοιχτή πρόσβαση, φύλο, ηθική, επιστήμη εκπαίδευση και κυβερνησιμότητα.
Ο κύριος στόχος του RRI-LEADERS είναι:
Η αξιοποίηση της κοινής ηγεσίας στην υιοθέτηση της Υπεύθυνης Έρευνας και Καινοτομίας σε τέσσερις διαφορετικές περιοχές, λαμβάνοντας υπόψη τη:
1) διευκόλυνση της υιοθέτησης των αρχών RRI στο πλαίσιο των στόχων εδαφικής διακυβέρνησης μέσω καινοτόμων, περιεκτικών και ανταποκρινόμενων προσεγγίσεων πολλαπλών παραγόντων για την ανάπτυξη πολιτικών για θέματα που σχετίζονται με την επιστήμη και την καινοτομία και
2) παροχή μιας εξελικτικής προοπτικής για το μέλλον του RRI στην εδαφική πολιτική και κυβερνησιμότητα.
Ο παραπάνω στόχος συμπληρώνεται από τους ακόλουθους ειδικούς στόχους, που αντιπροσωπεύουν το πλήρες φάσμα των φιλοδοξιών του RRI- LEADERS:
- Παροχή της γνώσης και των εργαλείων στους εδαφικούς παράγοντες για την ανάπτυξη βιώσιμων και μακροπρόθεσμων απαντήσεων σε βασικές προκλήσεις πολιτικής με προληπτικό και χωρίς αποκλεισμούς τρόπο.
- Να αποτελέσει παράδειγμα μιας περιεκτικής, πολλαπλών σταδίων και παραγόντων διεπιστημονικής διαδικασίας συν-δημιουργίας η οποία ενισχύει την εδαφική ανθεκτικότητα, τη βιωσιμότητα και το πλαίσιο λήψης αποφάσεων.
Οι επιμέρους στόχοι του προγράμματος που αφορούν ειδικά την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας αφορούν την εφαρμογή της Υπεύθυνης Έρευνας και Καινοτομίας στη διαδικασία της ενεργειακής μετάβασης και είναι:
- Ανάπτυξη μιας στρατηγικής δέσμευσης των εμπλεκόμενων φορέων εντός του πλαισίου ενός οδικού χάρτη μεταλιγνιτικής μετάβασης.
- Ενίσχυση των συστημάτων χάραξης πολιτικής που περιλαμβάνουν διαφορετικούς τρόπους εδαφικής διακυβέρνησης κατά την ενεργειακή μετάβαση.
- Ανάπτυξη μιας μεθοδολογίας με στόχο την ομαλή και καινοτόμο μετάβαση από την αλυσίδα αξίας του λιγνίτη προς ένα εναλλακτικό αναπτυξιακό «υπόδειγμα».
Δείτε περισσότερα στο σύνδεσμο των ερευνητικών έργων του τμήματος: RRI Leaders
RT